 |
| Afërdita Dervishi, PhD(C) |
Më shumë se të na dhuroni lule e të na sillni dhurata, për 8 mars, kërkojmë
të respektohen
të drejtat tona për të cilat luftuam, të cilat i fituam dhe të cilat i
meritojmë.
Femra shqiptare, u
lind, u rrit, u zhvillua dhe jetoi në
kushte dhe rrethana të veçanta historike dhe shoqërore. Sot, në ditën e kremtes së 8 marsit, Ditës Ndërkombëtare të Gruas, më shkon
mendja ta pyes Qeverinë dhe Parlamentin tonë:
Çka keni bërë për këto femra të dhunuara gjatë Luftës së UÇK-së (20400
sipas statistikave)? Çka keni ndërmarrë,
që ato të integrohen në jetën dhe të vazhdojnë të jetojnë si ne të tjerët?
Po bëhen 16 vjet pas Luftës së UÇK-së, sa di unë, nuk është ngritur një
padi nga organet përgjegjëse të Republikës së Kosovës kundër Serbisë, kur dihet
botërisht se dhunimet janë kategori që përkufizohen me gjenocidin. Ato gra, nëna, motra, ngado që shkojnë, në
çdo minutë e kanë luftën kudo me vete. Ashtu si gjaku i dëshmorëve dhe sakrifica
e tyre, që janë shenja të historisë e të lirisë që e gëzojmë ne, të gjallat,
edhe femra ishte pjesëmarrëse dhe bartëse e këtyre proceseve të mëdha që ka
hapur vetëm lufta për çlirim dhe liri.
Thirrje Kuvendit të Kosovës dhe Shqipërisë
Ne, femrat shqiptare nuk kërkojmë asgjë të na falet, përveç respektit dhe
vendit që e meritojmë, përveç drejtësisë që të ndriçohen rastet e vrasjeve dhe
të marrin dënimin maksimal kryesit e vrasjeve të Diana Kastratit, Zejnepe Bytyçit,,
Donjeta Pajazitit, dhe të shumë grave tjera shqiptare. Gjithashtu bëjmë thirrje te Kuvendi i Kosovës
dhe Kuvendi i Shqipërisë që të bëjnë
ndryshimet e plotësimet e ligjeve për të rritur dënimet dhe për të gjithë
dhunuesit që guxojnë të abuzojnë seksualisht me vajzat dhe gratë shqiptare. Për ata që ecin me dy këmbë dhe kanë sy e
vesh, nuk ka asgjë më të rëndë se sa vajza të dhunohet në shtëpinë ku jeton nga
ai që do të duhej ta mbronte atë nga të tjerët.
DENIMET TE JENE ME BURGIM TE PERJETSHEM, BURG TE RENDE!
Në këtë ditë, i rikujtoj burrat
shqiptarë se nuk është në traditën e
shqiptarëve që një prind, një burrë, dhe as një politikan të cenojë
dinjitetin e femrës shqiptare, pavarësisht koncepteve të saja politike. Secili që është më i vjetër në moshë, do të
duhet të ruajë gjakftohtësinë dhe të dijë të reagojë në përputhje me nderin dhe
moralin shqiptar. Në nderin e
shqiptarëve gjithashtu nuk është të nëpërkëmbet emri i familjes as jeta private
e familjarëve të politikanëve, prandaj secili që merret me këto në fakt e ul veten
e tij/saj.
Lufta e
femrës shqiptare dhe liria
Nëna, motra dhe gruaja shqiptare historikisht ishte
aty ku e thërriste zëri i atdheut. Ajo ka dëshmuar se di të punojë, se di të
luftojë, si dhe di të krijojë e edukojë familje. Ajo e ka dëshmuar se është e
denjë dhe luftëtare si vëllai e babai, si shoku apo bashkëshorti, prandaj, edhe
sot në paqe ajo dëshmon se është e zonja ta justifikojë plotësisht besimin e
dhënë me punën, angazhimin dhe përkushtimin e saj. Sot, në vend të urimit e përkujtoj historinë
tonë.
Mbretëresha Teutë,
pas vdekjes së të shoqit, mbretit Agron, u vu në ballë të shtetit Ilir dhe të
ushtrisë se tij. Nën udhëheqjen e saj u
përtëri zhvillimi ekonomik, u përforcua pushteti qendror, u fuqizua ushtria, sidomos
flota detare dhe anijet luftarake të saja “Liburnia”, e bënin ligjin në detin Adriatik. Mbretëresha Teutë,
e cila sundoi në vitet 230-228 para epokës së re luajti rol të rëndësishëm
historik në bashkimin e konsolidimin politiko- shtetëror, në përparimin
ekonomiko-kulturor e në fuqizimin ushtarak të Ilirisë.
Në Mesjetë, Mamica, motra e kryetrimit tonë kombëtar, Gjergj Kastriotit-
Skënderbeut, pas Betejës së Beratit, ku i vritet i shoqi, Muzak Topia, ishte jo
vetëm këshilltare e të vëllait, por edhe krahë lufte e krahë i veprimeve
diplomatike. Ajo udhëheqë dhe vendosë
për pasurinë e principatës së saj, pas vdekjes së Skënderbeut, nuk largohet nga
Shqipëria.
Shotë Galica, simboli i qëndresës së femrës shqiptare dhe ndër emrat më të
lavdishëm të heroinave të kombit tonë, në vend të duvakut dhe nusërisë zgjodhi
koburen, në vend të shtrojës zgjodhi malin.
Kjo kishte rëndësi jo vetëm për luftën që po bënte kundër pushtuesit
serb, por, edhe për luftën kundër zakoneve që e përulnin femrën shqiptare. Nusja e maleve, luftoi në Lëvizjen Kaçake për
12 vjet rresht, në mbi 40 aksione të armatosura. Në vitin 1921, Shota bashkë me
katër bashkëluftëtarë hyn brenda ne zyrën e eprorit serb dhe e vret me dorë të
vet. “E vrava
Azem! E vrava në emër të nënave që i ka
lënë pa djem, në emër të nuseve që i ka lënë pa burra, në emër të motrave që i
ka lënë pa vëllezër, në emër të lirisë së Kosovës”, i thotë Azemit.
Gjatë LNÇ ishin 595 partizane që morën pjesë në luftë.
Heroinat si: Margarita Tutulani, Bule Naipi, Persefoni Kokëdhima e shumë të
tjera, thyen tabutë e kohës për të mbrojtur familjen, nderin dhe atdheun. Mëtutje,
femrat shqiptare, u
radhitën në lëvizjen ilegale, në radhët e UÇK-së, jo vetëm për ta fisnikëruar
atdhedashurinë, por edhe për ta fituar lirinë e tyre ndaj
zakoneve e dokeve që e përulin atë, duke zënë vend në bërthamën e historisë sonë kombëtare. Ajo luftoi edhe për të
fuqizuar vendin që do t’u takonte në shoqëri e në shtetin që do të vinte bashkë
me çlirimin.
Në vend të urimit
Sot, rikujtoj se Presidentja, Atifete Jahjaga, gjatë mandatit të saj, më
shumë u mor me deklarata mediatike dhe
nuk qe në gjendje të lë shenja të dukshme në mbrojtjen dhe fuqizimin e rolit të
gruas në shoqëri. Deputetet e Kuvendit
të Kosovës, përmes reformës ligjore dhe politike të iniciojë barazinë mes
burrave dhe grave, sepse ky 30%-shi i garantuar me ligj, nuk do të thotë që ne
te ‘flejmë‘. Barazia gjinore nuk është
lëmoshë, sepse ashtu siç edhe burrat, edhe ne jemi nga i njëjti brumë: mish,
gjak e kockë. Femra jonë nuk kërkon t’i falet asgjë, ajo kërkon, sepse ka të
drejtë, t’i lejohet të dëshmojë aftësitë e veta përmes veprimeve dhe
angazhimeve, por duke u mbrojtur me ligje pozitive që do të duhej t’i zbatonte
shteti. .
Femra shqiptare, në breza, me ndonjë përjashtim të vogël, e ka ruajtur
përkatësinë dhe identitetin kombëtar. Ashtu siç ka punuar dhe vepruar për këtë
identitet kombëtar, e madhja e Rilindjes sonë Kombëtare, Elena Gjika, e cila
përveç me shkrimet e saj, thuajse të rralla në botën e femrës intelektuale kudo
në Evropë, u angazhua konkretisht në përgatitjet për kryengritjet shqiptare të
kohës së ndritshme të Rilindjes Kombëtare.
Kjo dhe femra tjera, që ka dhënë kombi ynë, janë tharmi i rritjes dhe
krijimit të kombit modern shqiptar.
Në vend të urimit,
në këtë ditë kremte të 8
marsit, nënat, gratë dhe motrat tona që jetojnë e punojnë kudo , ftojë që në
rend të parë të angazhohen më shumë dhe seriozisht në fuqizimin e tyre
intelektual dhe aftësimin profesional, të mbështetën në vlera morale dhe
njerëzore për arritjen e synimeve të tyre.
Duke ecur vertikalisht, të zonjat, ballëhapur, i ftoj ato që më shumë ta
ngritin zërin e tyre kundër dhunës, kundër neglizhencës së organeve përkatëse
gjyqësore dhe të rendit, që të jenë të barabarta. Të jenë më të fuqishme kundër
rasteve të dhunës në familje; të ngritin zërin kundër diskriminimit gjinor që u bëhet femrave në
vendin e punës, ngase nuk zbatohen në praktikë ligje të punës, gjë që, nëse
vazhdon një trajtim i këtillë, numri i fëmijëve shqiptarë që do të lindin do të
zvogëlohet dukshëm. Poashtu, të ngritin zërin për dënimet e vogla që u
shqiptohen atyre që dhunojnë femrën, që i trafikojnë ato, kurse emrat e
mbiemrat e tyre të jepen në të gjitha mjetet e informimit publik, në mënyrë që
nënat të dinë t’i ruajnë fëmijët prej tyre. I ftoj të ngritin zërin kundër diskriminimit
për përfshirjen e femrave në pozitat udhëheqëse dhe në vendimmarrje, dhe në veçanti
të ngritin zërin deri në qiell, për
gratë e vajzat e dhunuara, në mënyrë që
shteti të marrë përgjegjësinë për obligimet që ka, duke ngritur fond të veçantë
për raste të tilla, edhe duke krijuar lehtësira për punësimin e tyre.
Gratë dhe vajzat shqiptare e kanë merituar
respektin e shoqërisë, ato nuk kërkojnë lëmoshë, por respekt për vlerat që
përfaqësojnë si gra, si nëna dhe si profesioniste të afta.
Autorja
është e burgosur politike dhe profesoreshë universiteti.
No comments:
Post a Comment